Co to jest terapia zajęciowa i kto może z niej skorzystać?

9.12.2024

Terapie zajęciowe to jedna z najskuteczniejszych metod aktywizowania pacjentów z niepełnosprawnościami fizycznymi czy zaburzeniami psychicznymi i sensorycznymi. Jeśli jeszcze nie znasz tego pojęcia, sprawdź, co to jest terapia zajęciowa, kto może z niej skorzystać i jak zostać terapeutą zajęciowym.

Co to jest terapia zajęciowa?

Terapia zajęciowa, nazywana również terapią aktywnościową, to jedna z metod rehabilitacji fizycznej, psychicznej, społecznej i zawodowej. Polega ona na angażowaniu pacjenta w różne rodzaje aktywności i zazwyczaj ma charakter grupowy – choć zajęcia indywidualne też nie należą do rzadkości. Jednym z jej głównych celów jest usamodzielnienie się uczestników – np. wykonywanie podstawowych prac domowych, podjęcie pracy zarobkowej czy codzienne dbanie o siebie. Terapia zajęciowa przystosowuje też pacjentów do życia w społeczeństwie i pomaga im radzić sobie w kontaktach międzyludzkich – zarówno w domu, jak również poza nim. Udział w zajęciach to dla uczestników szansa na walkę z własnymi ograniczeniami, zwiększenie poczucia własnej wartości, redukcję stresu oraz odzyskanie radości z życia. Terapia ma bowiem pomagać w przywróceniu poznawczych, umysłowych oraz motorycznych zdolności.

Rodzaje terapii zajęciowej

Wiesz już, co to jest terapia zajęciowa – czas przejść do jej rodzajów. Może ona przybierać różne postacie, a do najpopularniejszych form należą:

  • arteterapia – terapia przez sztukę wykorzystująca proces twórczy i oparta m.in. na tańcu, śpiewie, rysunku, rzeźbie czy czytaniu;

  • ergoterapia – aktywizowanie pacjentów poprzez zróżnicowane zajęcia rozwijające zainteresowania, np. gotowanie, ogrodnictwo, szycie czy inne prace manualne;

  • muzykoterapia – metoda bazująca na leczniczym wpływie dźwięku (słuchanie dobranej przez terapeutę muzyki mającej na celu relaksację, wzbudzenie konkretnych emocji, wywołanie wspomnień czy poprawę koncentracji);

  • estetoterapia – metoda oparta na kontakcie z pięknem przyrody oraz otoczenia (np. spacery po lesie lub plaży czy wizyta w muzeum/galerii sztuki);

  • ludoterapia – leczenie za pomocą gier oraz zabaw (metoda stosowana głównie w przypadku dzieci);

  • socjoterapia – praca w grupie wykorzystująca takie metody jak burza mózgów, techniki relaksacyjne, odgrywanie ról czy seria zdań niedokończonych.

Wszelkie tego typu ćwiczenia w znacznym stopniu wpływają na sprawność fizyczną, rozwój intelektualny oraz samopoczucie pacjenta.

Dla kogo przeznaczona jest terapia zajęciowa?

Terapia zajęciowa ma bardzo szerokie zastosowanie. Jest ona skierowana przede wszystkim do osób z niepełnosprawnościami fizycznymi i intelektualnymi oraz z zaburzeniami psychicznymi. Co więcej, korzystają z niej również:

  • osoby zagrożone niedostosowaniem społecznym;

  • osoby uzależnione (np. od alkoholu);

  • osoby zagrożone wykluczeniem społecznym;

  • pacjenci onkologiczni doświadczający trudności w trakcie leczenia.

Na terapię zajęciową mogą uczęszczać osoby w każdym wieku – choć niektóre placówki stawiają pewne ograniczenia, np. ukończony 16. rok życia. Większość warsztatów jest jednak dostosowana do potrzeb zarówno dorosłych, jak i dzieci.

Jak zostać terapeutą zajęciowym?

Chcąc pracować z pacjentami z niepełnosprawnościami i zaburzeniami psychicznymi w ramach terapii zajęciowej, warto rozważyć ukończenie kursu w tym zakresie – obejmuje go m.in. oferta Żaka. Nasz kurs odbywa w trybie stacjonarnym i trwa 20 godzin, a zajęcia umożliwiają zdobycie wiedzy i umiejętności z zakresu:

  • psychologii (psychologii człowieka chorego), anatomii, fizjologii i patologii wraz z zarysowaną wiedzą teoretyczną z zakresu chorób klinicznych;

  • metodyki pracy terapeuty zajęciowego umożliwiającej przygotowywanie zajęć w zależności od potrzeb pacjentów;

  • metod komunikacji interpersonalnej;

  • prowadzenia terapii zajęciowej.

Osoby, które ukończą kurs terapii zajęciowej w Żaku, otrzymują zaświadczenie zgodne z rozporządzeniem MEN, certyfikat CNiB „Żak” lub/i suplement. Po uzyskaniu odpowiednich dokumentów można podjąć pracę zarówno w domach i ośrodkach opieki oraz pomocy społecznej, jak i w hospicjach, ośrodkach rehabilitacyjnych czy na szpitalnych oddziałach rehabilitacji. Terapeuta zajęciowy może znaleźć zatrudnienie również w warsztatach terapii zajęciowej, na świetlicach środowiskowych czy w klubach seniora. Praca ta przynosi ogrom satysfakcji, jednak wymaga od specjalisty dużych pokładów wyrozumiałości, cierpliwości oraz silnej psychiki. Terapeuta powinien potrafić zachęcić pacjentów do podejmowania konkretnych aktywności.

 Warto wiedzieć!

Terapię zajęciową stosuje się też w niektórych ośrodkach poprawczych i zakładach karnych – jest to wówczas jedna z metod resocjalizacji.

Jeśli od lat wiesz, co to jest terapia zajęciowa i po cichu marzysz, aby pomagać w ten sposób osobom dotkniętym różnymi niepełnosprawnościami, już dziś zapisz się na nasz kurs. Zapoznaj się ze szczegółami naszej oferty i dołącz do terapeutów, którzy każdego dnia zmieniają życie swoich pacjentów na lepsze.