Jawność wynagrodzeń – na czym polega nowelizacja Kodeksu pracy?

Nowelizacja Kodeksu wprowadziła wiele zmian w zakresie polityki płacowej i wprowadza jawność wynagrodzeń. Co to oznacza dla pracownika i pracodawcy? Dowiedz się, jak nowe regulacje odmienią oblicze rynku pracy.

Najważniejsze informacje

Jawność wynagrodzeń gwarantuje pracownikom prawo do informacji o wynagrodzeniach. Ma na celu zwiększenie przejrzystości płac, wyrównanie szans i ograniczenie dyskryminacji płacowej.

 Czym jest jawność wynagrodzeń?

Kwestie finansowe to dość wrażliwy temat, który budzi emocje zarówno wśród pracowników, jak i pracodawców. Często mogą być źródłem napięć, niepewności i poczucia niesprawiedliwości, jednak za sprawą nowelizacji Kodeksu pracy to ma się niedługo zmienić.

W Polsce będzie obowiązywać zasada jawności wynagrodzeń, która zakłada transparentność wysokości pensji. Polega ona na tym, że pracodawca wskazuje takie informacje już na etapie rekrutacji – dzięki temu wiesz, ile możesz zarabiać.

Oprócz tego koncepcja jawności wynagrodzeń przewiduje, że zyskasz szerokie prawo do informacji o wynagrodzeniach – o jego poszczególnych elementach oraz widełkach płacowych.

Ważne:

Jeśli pracodawca nie zamieści informacji o proponowanej pensji w ogłoszeniu, powinien to zrobić  przed rozmową kwalifikacyjną. Ostatni moment to popisanie umowy o pracę.

>> Więcej o trendach na rynku pracy przeczytasz tu: Kompetencje przyszłości na rynku pracy 2.0

Kiedy zacznie obowiązywać jawność wynagrodzeń?

Jawność wynagrodzeń została wprowadzona wraz z ostatnią nowelizacją Kodeksu pracy [1](z 9 maja 2025 roku). Jest odpowiedzią na Dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/970 [2] w sprawie wzmocnienia stosowania zasady równości płac dla kobiet i mężczyzn na takich samych lub podobnych stanowiskach pracy. Zgodnie z założeniem ustawodawcy powinna zacząć obowiązywać w Polsce do 7 czerwca 2026 roku.

Zastanawia Cię, dlaczego tak długo trzeba czekać na wprowadzenie zmian? Po prostu procedura legislacyjna jest wieloetapowa i dość skomplikowana. Jednak ma to również swoje dobre strony. Pracodawcy mają czas, by na spokojnie opracować i wdrożyć w organizacji procedury, które pozwolą im zadbać o transparentność płac.

Może Cię zainteresować: Pokolenie Z i Alfa na rynku pracy – jakie zawody i umiejętności będą kluczowe?  

Co jawność wynagrodzeń oznacza dla pracowników?

Nowelizacja Kodeksu pracy z 2025 roku istotnie wpłynie na środowisko pracy. To bardzo ważny krok, który ma wprowadzić zasadę równego i sprawiedliwego wynagradzania pracowników, niezależnie od płci. Regulacja kładzie nacisk na aspekt informacyjny. Daje Ci prawo, by otrzymać od pracodawcy na piśmie informacje dotyczące Twojej pensji, a także średnich poziomów wynagrodzeń w firmie (z podziałem na płeć oraz stanowisko). Oprócz tego pracodawca już nie będzie mógł zabronić Ci otwarcie rozmawiać ze współpracownikami o wynagrodzeniach.

Polityka płacowa w organizacji stanie się bardziej przejrzysta i dzięki temu ocenisz, czy:

• osoby na podobnych stanowiskach osiągają zbliżone dochody,

• w firmie obowiązują sprawiedliwe zasady nagradzania pracowników za wykonaną pracę i nie ma dyskryminacji finansowej ze względu na płeć.

To pozwoli Ci podjąć świadomą decyzję, czy chcesz pracować w danej firmie.

Sprawdź też nasz artykuł: Jak Chat GPT może pomóc w znalezieniu pracy?

Jawność wynagrodzeń a obowiązki pracodawców

Zasada jawności wynagrodzeń oznacza, że pracodawcy będę musieli dostosować politykę płac do nowych regulacji, czyli:

1.    Zmodyfikować ogłoszenia o pracę, tak by uwzględniały zapisy dotyczące transparentnego wynagradzania pracowników.

2.    Prowadzić rekrutację w przejrzysty i niedyskryminujący sposób – już nie padną pytania o Twoje dotychczasowe wynagrodzenie.

3.    Opracować widełki płacowe, które będą odpowiadać strukturze organizacyjnej firmy.

4.    Przeszkolić pracowników działu HR, tak aby znali przepisy jawności wynagrodzeń i umieli je egzekwować.

Unijne regulacje wskazują także na obowiązek eliminowania luki płacowej. Firmy zatrudniające powyżej 100 osób będę musiały przesyłać raporty cyklicznie. Organizacje, które mają mniej niż 100 pracowników zostaną zwolnione z tej powinności, jednak jeśli wystąpi u nich dysproporcja płacowa, powinny wdrożyć postępowanie naprawcze. Jeśli tego nie zrobią, grożą im sankcje, np. kary finansowe.

Jawność wynagrodzeń: podsumowanie informacji w pigułce

Nowe przepisy:

• Przyznają pracownikowi prawo do uzyskania kompleksowej informacji o proponowanym wynagrodzeniu już na etapie rekrutacji.

• Znoszą klauzulę poufności dotyczącą wynagrodzeń – możesz ujawniać swoje zarobki bez konsekwencji.

• Mają na celu wprowadzenie równości płac dla kobiet i mężczyzn na równorzędnych stanowiskach.

• Nakładają na pracodawców obowiązek zmodyfikowania polityki płacowej obowiązującej w firmie oraz eliminowania luk płacowych.

[1] Ustawa z dnia 4 czerwca 2025 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy (Dz. U. 2025 poz. 807)

[2] https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT