Instruktor ds. terapii uzależnień – czym się zajmuje i jak nim zostać?

Instruktor terapii uzależnień to zawód wymagający empatii, odporności na stres i zaangażowania. Osoba pełniąca tę rolę wspiera uzależnionych w procesie wychodzenia z nałogu, pomagając im odzyskać równowagę psychiczną i społeczną. Jak zostać instruktorem terapii uzależnień? Jak wygląda kurs i jakie są perspektywy pracy w tym zawodzie? Dowiedz się więcej o wyzwaniach i satysfakcji płynącej z tej niezwykle ważnej pracy.

Na czym polega terapia uzależnień?

Terapia uzależnień pomaga osobom uzależnionym od różnych substancji (np. alkoholu, narkotyków czy substancji psychoaktywnych), wyjść z nałogu. Mogą z niej skorzystać także osoby, które zmagają się z uzależnieniami behawioralnymi – do takich zalicza się m.in. uzależnienie od zakupów, Internetu czy seksu. Leczyć da się wszystkie rodzaje uzależnień, bo ich mechanizm jest taki sam.

Kluczowym celem terapii jest nie tylko rezygnacja z nałogu i utrzymanie abstynencji, ale też poprawa jakości życia i budowanie zdrowych postaw. Instruktor terapii uzależnień pomaga zrozumieć emocje oraz schematy zachowań, które mogą prowadzić do nawrotów. Dzięki temu pacjent może stopniowo wprowadzać pozytywne zmiany i utrzymać je na stałe.

Cele terapii uzależnień

Celem terapii uzależnień jest uwolnienie pacjenta od nałogu i poprawa jego funkcjonowania w społeczeństwie. Podczas terapii pacjent uczy się zastępowania destrukcyjnych zachowań zdrowymi nawykami oraz radzenia sobie z emocjami, które prowadziły do uzależnienia.

Metody stosowane w terapii uzależnień

Instruktorzy ds. terapii uzależnień korzystają z narzędzi określanych mianem oddziaływań psychoterapeutycznych. Do tej grupy zalicza się m.in.:

• psychoterapia indywidualna,

• psychoterapia grupowa,

• reprogramming (czyli uczenie pacjenta nowych, dobrych dla zdrowia zachowań),

• psychoedukacja,

• trening umiejętności,

• terapia skoncentrowana na rozwiązaniach.

Czasem pacjenci poddawani są także leczeniu farmakologicznemu. Jednak należy zaznaczyć, że w leczeniu uzależnień podawanie leków stosuje się tylko pomocniczo – nie jest ono podstawą terapii. Leki stosuje się w przypadkach, gdy pacjenci mają zaburzenia nastroju, a także na początku terapii w okresie tzw. detoksu. Umożliwia to wyeliminowanie bądź zmniejszenie objawów głodu, które mogą pojawić się po zaprzestaniu przyjmowania alkoholu lub innych substancji psychoaktywnych.

Formy terapii uzależnień

Terapia uzależnień może być prowadzona w różnych trybach:

• Stacjonarnym – w zamkniętych placówkach, gdzie pacjent pozostaje przez całą dobę,

• Dziennym – w oddziałach, w których pacjenci przebywają kilka godzin dziennie,

• Ambulatoryjnym – w formie wizyt w poradniach leczenia uzależnień.

Dobór formy terapii zależy od rodzaju uzależnienia, stopnia jego zaawansowania oraz indywidualnych możliwości pacjenta w walce z nałogiem.

Najczęściej leczone uzależnienia

Leczyć można każde uzależnienie, choć najczęściej terapii poddają się osoby uzależnione od alkoholu i narkotyków (m.in. od marihuany, amfetaminy, metamfetaminy, kokainy, heroiny, mefedronu i jego pochodnych). Kolejną dość często leczoną przez instruktorów terapii uzależnień przypadłością jest lekomania, czyli uzależnienie od leków np. przeciwbólowych (do tej grupy zaliczają się głównie opioidy takie jak kodeina, tramadol, oksykodon czy morfina) lub uspokajających i nasennych (najczęściej są to benzodiazepiny takie jak diazepam, alprazolam, klonazepam czy lorazepam). Inne uzależnienia, z jakimi osoby zgłaszają się na terapię, to zakupoholizm, seksoholizm, pracoholizm czy bardzo częste ostatnimi czasy, zwłaszcza u młodzieży, uzależnienie od internetu.

Czym się zajmuje instruktor ds. terapii uzależnień?

Instruktor terapii uzależnień pracuje z ludźmi uzależnionymi zarówno od alkoholu, jak i innych używek. Czym dokładnie się zajmuje?

• Służy pomocą w wychodzeniu z nałogu i powrocie do równowagi psychicznej oraz życia w społeczeństwie.

• Pomaga wytrwać w postanowieniu o porzuceniu nałogu.

• Planuje, a także prowadzi terapię indywidualną lub grupową oraz wspiera profilaktykę uzależnień.

• Promuje postawy prozdrowotne i zajmuje się popularyzacją stylu życia wolnego od nałogów.

Warto dodać, że instruktor ds. terapii uzależnień jest uprawniony do udzielania świadczeń zdrowotnych, m.in. w formie terapii.

Instruktor terapii uzależnień – dla kogo jest ten zawód?

Instruktor ds. terapii uzależnień powinien być osobą empatyczną, która lubi ludzi i jest otwarta na problemy innych. W tej profesji bardzo ważne są również takie cechy jak: asertywność, wytrwałość i cierpliwość, gdyż osoby uzależnione bardzo często nie są łatwe we współpracy. Instruktor musi mieć mocną psychikę i być odporny na stres, gdyż jest to trudna i wyczerpująca psychicznie praca, czasem wiążąca się z niepowodzeniem, czyli powrotem uzależnionego do nałogu. Ważna jest także stabilność emocjonalna, by nawet po nieudanych terapiach wrócić do równowagi psychicznej i nie przenosić pracy do życia osobistego. 

Niezbędne jest również poczucie misji i tzw. powołanie do zawodu. Fakt, praca instruktora ds. terapii uzależnień jest ciężka, ale za to daje dużo satysfakcji, zwłaszcza wtedy, gdy podopieczni wygrywają z nałogiem i zaczynają wieść normalne życie. W tej pracy oczywiście liczą się, przede wszystkim, umiejętności, jednak predyspozycje, o których mowa powyżej są konieczne, by dobrze sobie radzić i dogadywać się z pacjentami.  

Jak zostać instruktorem ds. terapii uzależnień?

Aby zostać instruktorem terapii uzależnień, wystarczy mieć minimum średnie wykształcenie. Certyfikat można zdobyć po ukończeniu specjalistycznego szkolenia w tej dziedzinie, które odbywa się zgodnie z programem wyłonionym w konkursie organizowanym przynajmniej raz w roku przez Krajowe Biuro do Spraw Przeciwdziałania Narkomanii. Certyfikaty przyznawane są przez Państwową Agencję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, po zdaniu egzaminu certyfikacyjnego.

Nasz roczny kurs jest doskonałą okazją, aby poszerzyć wiedzę na temat terapii uzależnień, a jego elastyczna forma (zaoczna) umożliwia naukę w połączeniu z pracą zawodową lub innymi obowiązkami. Ukończenie kursu pomoże Ci przygotować się do egzaminu KARPA i zdobyć certyfikat. Po zakończeniu szkolenia otrzymasz zaświadczenie zgodne ze wzorem MEN oraz certyfikat naszej szkoły. Kurs instruktora terapii uzależnień znajdziesz w naszej ofercie.

Instruktor ds. terapii uzależnień – co obejmuje program nauczania?

Program kursu instruktor ds. terapii uzależnień obejmuje m.in. takie zagadnienia jak:

• patologie społeczne i wiedza o dysfunkcjach współczesnej rodziny,

• podstawy interwencji kryzysowej z elementami profilaktyki,

• społeczne uwarunkowania i konsekwencje uzależnień,

• strategie terapeutyczne w terapii indywidualnej i grupowej,

• typologia uzależnień od substancji i środków psychoaktywnych,

• wprowadzenie do psychopatologii,

• wybrane problemy pedagogiki społecznej i opiekuńczo-wychowawczej,

• wybrane zagadnienia z zakresu uzależnień behawioralnych,

• zarys psychologii ogólnej,

• trening kompetencji interpersonalnych,

• metodyka pracy z osobami uzależnionymi,

• warsztat pracy terapeutycznej.

Przyszli instruktorzy ds. terapii uzależnień poznają społeczne uwarunkowania i konsekwencje uzależnień oraz podstawy interwencji kryzysowej z elementami profilaktyki. Po ukończeniu kursu potrafią stosować strategie terapeutyczne zarówno indywidualnej, jak i grupowej terapii uzależnień. Uczą się metodyki pracy z osobami uzależnionymi, poznają wybrane zagadnienia z zakresu uzależnień behawioralnych. Niezmiernie istotną częścią kursu jest warsztat pracy terapeutycznej, podczas którego słuchacze sprawdzają nabyte umiejętności w praktyce, zatem kurs nie ma wymiaru wyłącznie teoretycznego.

Po ukończeniu kursu uczestnicy bardzo dobrze orientują się w rodzajach substancji psychoaktywnych, dzięki czemu mogą działać według odpowiednich strategii terapeutycznych w zależności od rodzaju uzależnienia i potrzeb pacjentów. Znają i umieją stosować w praktyce metody terapeutyczne w terapii uzależnień indywidualnej oraz grupowej. Podczas kursu odbywa się także solidny trening kompetencji interpersonalnych, który jest kluczowym elementem pracy z ludźmi, a szczególnie z osobami uzależnionymi. Program nauczania jest autorski i został opracowany w taki sposób, by jak najlepiej przygotować słuchaczy do pracy w zawodzie. Duży nacisk kładzie się na umiejętności praktyczne, a także działalność na rzecz profilaktyki uzależnień.

Perspektywy pracy jako instruktor ds. terapii uzależnień

Każdy, kto ukończy kurs instruktor ds. terapii uzależnień, może podjąć pracę w miejscach takich jak:

• instytucje opiekuńcze,

• kliniki,

• przychodnie,

• młodzieżowe ośrodki wychowawcze,

• jednostki prowadzące grupy wsparcia,

• ośrodki i gabinety leczenia uzależnień,

• poradnie psychoterapeutyczne,

• stowarzyszenia i fundacje, których celem statutowym jest pomoc osobom uzależnionym,

• środowiskowe domy samopomocy,

• prywatne ośrodki opieki.

Dzięki zdobytym umiejętnościom, instruktorzy mogą także prowadzić własne grupy wsparcia lub współpracować z organizacjami zajmującymi się rehabilitacją osób uzależnionych. Perspektywy zawodowe w tej dziedzinie są szerokie, a zapotrzebowanie na wykwalifikowanych specjalistów wciąż rośnie, co sprawia, że praca w tej branży staje się stabilnym i satysfakcjonującym wyborem.