Efektywna nauka zdalna – 10 porad

Nauka zdalna to zdecydowanie nowe doświadczenie – zarówno dla nauczycieli, jak i słuchaczy. Uczestnictwo w zajęciach na odległość wymaga dużej samodyscypliny, podobnie jak samodzielne przygotowywanie się do kolejnych lekcji. Warto zatem wiedzieć, co można zrobić, by nauka zdalna była jak najbardziej efektywna.

1. Czeka Cię nauka zdalna, w domu? Najpierw przygotuj stanowisko nauki

To coś, o czym zapomina wiele osób – a co wbrew pozorom mocno wpływa nie tylko na komfort, ale i na efektywność nauki. By nauka zdalna była efektywna, to najlepiej uczyć się przy biurku lub innej powierzchni, na której można bez przeszkód położyć notatki, książki, zakreślacze, czyste kartki czy laptopa.

Dodatkowo warto mieć pod ręką napój, np. wodę, herbatę lub kawę oraz drobną przekąskę – dobrze, jeśli jest zdrowa, więc mogą to być świeże lub suszone owoce, daktyle, warzywa pokrojone w słupki i podane z pastą czy np. orzechy. Dzięki temu uczeń uniknie sytuacji, w której co chwilę będzie odrywać się od nauki, by po coś sięgnąć. Można też włączyć muzykę relaksacyjną czy tzw. biały szum – jeśli właśnie w takich warunkach uczy Ci się najlepiej. Wszystko, czego będzie potrzebować podczas nauki zdalnej, powinno znaleźć się na biurku lub stole (no, może poza toaletą 😊).

2. Wyeliminuj rozpraszacze, by nauka zdalna była efektywna

Nauka zdalna z domu – podobnie jak praca zdalna – może być trudniejsza ze względu na liczne rozpraszacze. Przeszkadzać mogą inni domownicy, ale i np. łatwy dostęp do sprzętu elektronicznego czy bliskość kuchni i możliwość przygotowania posiłku.

Aby nauka zdalna była efektywna, należy dążyć do zminimalizowania oddziaływania rozpraszaczy. W tym celu dobrze chwilowo odseparować się od reszty lokatorów i odłożyć całkowicie na bok (lub schować) elektroniczne gadżety. Jeśli do nauki potrzebny jest laptop lub telefon, warto pomyśleć o zainstalowaniu specjalnych aplikacji. Na przykład program Pomodoro pomaga wyznaczyć czas, który ma być poświęcony wyłącznie nauce zdalnej. Po jego upłynięciu uczeń może zrobić sobie krótką przerwę.

3. Zadbaj o sen, właściwe odżywianie i ruch po/pomiędzy nauką zdalną

To kolejna rada dotycząca – wbrew pozorom – uczenia się. Przy nauce zdalnej paradoksalnie łatwiej zignorować potrzebę zregenerowania się i snu. Dużo osób myśli, że skoro nie wychodzi z domu, to nie ma potrzeby odpoczywać. To błąd. Niewysypianie się negatywnie wpływa na zdolność koncentracji, zatem nauka zdalna przestaje być efektywna. Dodatkowo to głównie w nocy, podczas snu, mózg przetwarza i zapamiętuje dane – tym samym odpowiednio długi, głęboki sen sprzyja procesowi przyswajania informacji na dłużej.

Na koncentrację i zdolność zapamiętywania podczas zdalnej nauki wpływa też dieta. Dobrze, jeśli jest stosunkowo lekkostrawna, z dużą ilością warzyw i owoców. Istotny jest również ruch. Z tego względu warto robić regularne przerwy w zdalnej nauce na krótki trening – nawet jeśli miałoby to być jedynie parę skłonów czy przysiadów.

4. Efektywna nauka zdalna? Stwórz własny plan

O ile wiadomo, w jakich godzinach odbywają się zajęcia zdalne, o tyle łatwo można popełnić jeden zasadniczy błąd – nie zaplanować czasu na naukę już po lekcjach. W efekcie powtarzasz materiał lub przygotowujesz się na następne zajęcia zbyt późno, w biegu, będąc zdekoncentrowanym. A to kończy się kawą popijaną energetykiem, stresem, brakiem snu, zapominaniem o jedzeniu… i tak dalej. Czyli bardzo źle.

Z tego względu znacznie lepszym pomysłem jest zaplanowanie czasu na zdalną naukę po regularnych zajęciach – tak, by być pewnym, że nie przeszkodzą w niej inne obowiązki. Z planowaniem nauki zdalnej tak, by była efektywna, łączy się również konieczność stworzenia harmonogramu powtórek do egzaminów. Dzięki temu będziesz w stanie z wyprzedzeniem rozpocząć naukę – tak, by później nie być zmuszonym do nadrabiania materiału na ostatnią chwilę.

5. Sprawdź, jak efektywniej się uczysz – rozpoczynając od najtrudniejszych tematów, czy może ucząc się „chronologicznie”?

Nie ma jednego uniwersalnego modelu efektywnej nauki zdalnej, który świetnie sprawdzi się u każdego. Niektórzy na przykład wolą w pierwszej kolejności opracować najtrudniejszy dla nich temat. Inni z kolei będą preferowali zacząć od tych tematów, które właściwie już umieją – i które wymagają tylko niewielkiego odświeżenia. Część osób najlepiej uczy się natomiast, przyswajając materiał chronologicznie – czyli zgodnie z programem przedmiotu i kolejnością lekcji.

6. Większy materiał zawsze dziel na mniejsze części podczas zdalnej nauki

Jeśli konkretny temat zawiera wiele zagadnień, przed rozpoczęciem nauki zdalnej warto podzielić cały materiał na mniejsze części. Należy wyszczególnić każdy podtemat, a następnie skupić się wyłącznie na nim. To znacznie efektywniejszy sposób niż zaznajamianie się od razu z całym materiałem. Jest duża szansa, że przy ostatnim zagadnieniu nie będziesz pamiętać, czego dotyczył pierwszy podtemat. Dopiero po upewnieniu się, że dany punkt został przyswojony, można przejść do nauki następnego.

7. Jak się uczyć zdalnie? Nie poprzestawaj na czytaniu lub słuchaniu

To kolejny błąd, który łatwo popełnić w trakcie nauki zdalnej. Część słuchaczy uczniów jedynie czyta materiał, który musi opanować lub słucha nauczyciela w trakcie zajęć (czy odtwarza nagranie). To jednak rzadko daje naprawdę dobre efekty. Zapamiętywanie jest łatwiejsze, gdy uczeń zaangażuje się w cały proces – czyli np. przeczyta tekst na głos, zrobi z niego notatki, zakreśli ważniejsze fragmenty.

Dobrym pomysłem jest również opowiedzenie komuś o przyswajanym zagadnieniu. To zresztą jedna z efektywniejszych metod, bo wtedy przekazujesz wiedzę swoimi słowami – co z kolei bardzo mocno sprzyja zapamiętywaniu i autentycznemu zrozumieniu danego tematu.

8. Znajdź swoją ulubioną technikę efektywnej nauki zdalnej

Kolejnym krokiem na drodze do efektywnej nauki zdalnej jest znalezienie sposobu, dzięki któremu ten sam materiał przyswaja się szybciej. Zdecydowanie największą popularnością cieszy się prosta metoda zapamiętywania poprzez skojarzenia. Wiele osób wykorzystuje również akronimy, które świetnie sprawdzają się m.in. przy nauce przedmiotów przyrodniczych. Jeżeli lepiej zapamiętujesz poszczególne informacje dzięki notowaniu, powinieneś z kolei spróbować tworzenia map myśli.

9. Trudno Ci się skupić w domu? Przed rozpoczęciem nauki zdalnej… przygotuj się do wyjścia

To rada dla osób, które mają problem ze zbyt długim uczeniem się lub pracowaniem w domu. Sporo nie opuszcza nawet łóżka, pozostając w nim w pidżamie – co oczywiście nie sprzyja procesowi efektywnej zdalnej nauki.

Dobrą formą motywacji do nauki może być zatem poranny rytuał szykowania się dokładnie w taki sam sposób jak przed wyjściem na stacjonarne zajęcia. Szybki prysznic, kawa, lekkie śniadanie, schludny ubiór i – opcjonalnie – makijaż, pozwala wielu osobom przejść w „tryb pracy” lub „tryb nauki zdalnej”. Analogicznie – po zakończeniu zajęć na dany dzień warto postępować dokładnie tak samo jak zwykle po powrocie z lekcji stacjonarnych.

10. Dbaj o odpowiednio częste przerwy podczas zdalnej nauki

Osoby uczące się zdalnie powinny też pamiętać, by dbać o robienie regularnych przerw – tak jak ma to miejsce w szkole, podczas zajęć stacjonarnych. Optymalnym rozwiązaniem jest robienie krótkiej, pięciominutowej przerwy po 25-30 minutach zdalnej nauki. W jej trakcie warto się zrelaksować lub wykorzystać ten czas na krótką aktywność fizyczną.

Należy jednocześnie pamiętać, że każda osoba preferuje nieco inny tryb nauki zdalnej – z tego względu powyższe rady warto potraktować jako rozwiązania, które można przetestować i zaadaptować do swoich potrzeb.